تعیین میانگین تیتر anti-hbs ایجاد شده در کارکنان بهداشتی دریافت کننده واکسن هپاتیت b در بیمارستان فیروزگر شهر تهران

ویروس هپاتیت b(hbv) یکی از علل عمده هپاتیت ویروسی، سیروز و هپاتوسلولار کارسینوما در سراسر جهان بوده و عامل حدود 000/000/1 مرگ در سال می باشد. این ویروس به عنوان دومین کارسینوژن خطرناک بعد از سیگار در جهان مطرح بوده و براساس گزارش who، 37% از مردم جهان آلوده به hbv هستند. با توجه به این که کارکنان بهداشتی از گروه های پرخطر برای ابتلا و انتقال هپاتیت b بوده و در صورت ابتلا، احتمال انتقال ویروس از این گروه به سایر افراد جامعه بالا است و نیز در حال حاضر بهترین راه پیش گیری از هپاتیت b تزریق 3 دوز واکسن آن می باشد، برآن شدیم تا در این مطالعه تیتر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت b(anti-hbs) را در کارکنان بهداشتی بیمارستان فیروزگر شهر تهران تعیین کنیم. در این مطالعه که به روش مشاهده ای توصیفی ـ مقطعی انجام شد، 102 نفر از کارکنان بهداشتی بیمارستان فیروزگر تهران در 6 گروه (هیئت علمی، دستیار، کارورز، کارآموز، پرستار و کارمند) به روش نمونه گیری آسان(convenience) انتخاب شدند و وارد مطالعه گردیدند. شرط ورود به مطالعه دریافت 3 نوبت کامل واکسن هپاتیت b بوده است. پس از خون گیری از افراد مورد مطالعه، نمونه ها به آزمایشگاه بیمارستان فیروزگر منتقل گردید و فرم جمع آوری اطلاعات که شامل سن، جنس، وضعیت تاهل، گروه شغلی در بیمارستان، سابقه مصرف الکل و سیگار، ابتلا به بیماری مزمن کبدی و کلیوی، ابتلا به دیابت، سن ازدواج، مدت زمان گذشته شده از دریافت آخرین نوبت واکسن هپاتیت b  بود، برای هر یک از آن ها تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 5/11spss و تست های آماری t، 2chi، levene’s، k.s، oneway anova و ضریب هم بستگی پیرسون صورت گرفت. هم چنین از شاخص های فراوانی میانگین، انحراف معیار و خطای معیار استفاده شد. سطح معنی داری، کم تر از 5% در نظر گرفته شـد و از مدل multiple linear regression برای پیش گویــی عوامــل موثــر بر تیتـر آنتی بادی استفاده گردید. تیتر anti-hbs در 102 نفر تعیین شد و میانگین تیتر anti-hbs، 43/70(84/83-02/57، ci95%) به دست آمد. هم چنین تیتر anti-hbs در 30 نفر(4/29%) کم تر از miu/ml10 و 72 نفر(6/70%) برابر یا بیش تر از miu/ml10 بود. هم چنین ارتباط آماری معنی داری بین تیتر anti-hbs و 2 عامل سن و مدت زمانی که از دریافت واکسن گذشته بود، وجود داشت(05/0p<). زمان پایدار ماندن پاسخ دهی به واکسن هپاتیت b بعد از دریافت آن به طور دقیق مشخص نیست و پی گیری جهت دریافت 3 دوز کامل، واکسیناسیون در قبل یا زمان شروع به کار در این مراکز و عوامل تاثیرگذار بر پاسخ دهی به واکسن باید مورد توجه قرار گیرد. هم چنین پیشنهاد می شود کارکنان مراکز بهداشتی(hcw) که از گروه های پرخطر ابتلا و انتقال hbv به شمار می روند نسبت به تعیین تیتر anti-hbs خود پس از تزریق 3 دوز واکسن اقدام نمایند.